پیام شیعه | Shia

سلام علیکم

سئوال توسط یکی از اعضای کانال حکیم ، برادر عزیز (عبدالله ):

با اینکه فردوسی فردی نامسلمان و دارای افکاری ضد عرب و نژادپرست و زن ستیز است ، اما با کمال تعجب شما که فردی مومن هستید از او با احترام و تجلیل یاد می کنید ؟!

پاسخ :

یکی از بزرگان در بالای منبر خطاب به مردم می گوید :

آنچه را که من در طول سی سال از بالای این پاره چوب ( منبر) از تفسیر و غیره برای شما گفتم ، حکیم ابوالقاسم فردوسی در یک بیت جمع نموده و آن بیت این است :

     ز روزِ گُذر کردن اندیشه کن

     پرستیدن دادگر پیشه کن 

تبصره : در مصرعِ اول اشاره به معاد دارد و در مصرع دوم به توحید تصریح نموده است .

فردوسی در شاهنامه ، بارها اعتقاد خود به پیامبر (ص) و ارادت به اهل بیت (ع) و خصوصا ، امیرالمومنین (ع) را به شیواترین بیان ، ابراز داشته ، مانند :

     علی را چنین گفت و دیگر همین

                        کزیشان قوی شد به هر گونه دین

    یکی پهن کِشتی بسان عروس

                             بیاراسته همچو چشم خروس

    محمد بدو اندرون با علی

                                 همان اهل بیت نبی و ولی

    اگر چشم داری به دیگر سرای

                                به نزد نبی و علی گیر جای

    گرت زین بد آید گناه منست

                   چنین است و این دین و راه منست

    برین زادم و هم برین بگذرم

                             چنان دان که خاکِ پِیِ حیدرم

    درست این سخن قول پیغمبرست

                         که من شهر علمم علیم در است

همانطورکه ملاحظه می فرمائید ، فردوسی هم به توحید و معاد و هم به نبوت پیامبر (ص) معتقد بوده و به اهل بیت (ع) و بالاخص علی (ع) ، ارادت خاصی دارد که در اشعار فوق به آن می بالد

             ( براین زادم و هم براین بگذرم – چنان دان که خاکِ پِیِ حیدرم )

فردوسی در اشعار فوق به حدیث متفقٌ علیه ( سفینه ) اشاره دارد ، آنجا که سروده :

یکی پهن کِشتی بسانِ عروس ، محمد بدو اندرون با علی ، همان اهل بیتِ نبی و ولی (وصی) ، اگر چشم داری بدیگر سرای ، بنزد نبی و علی گیر جای ، چنین است و این دین و راه من است...

ابیات فوق ، دقیقاً ترجمانِ حدیث سفینه ( کشتی ) است که مورد اتفاق شیعه و اهل سنت و به شرح ذیل می باشد :

قال رسول الله (ص) :

          إِنَّمَا مَثَلُ أَهْلِ بَیتِی فِیکُمْ کَمَثَلِ سَفِینَةِ نُوحٍ، مَنْ دَخَلَهَا نَجَی، وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرِقَ

ترجمه : ( مَثَلِ اهلِ بیتِ من در میان شما ، کِشتی نوح است ، هر کس به این کِشتی داخل شود نجات می‌یابد، و هر کس جا بماند ، دچار غرق و هلاکت می‌شود . )

حالا شما فردوسی را با مولانا مقایسه کنید که در مثنوی اش بطور گستاخانه ، حدیثِ سفینه (کشتی) را که از پیامبر (ص) و در شأنِ اهل بیت (ع) روایت شده و مورد اتفاق شیعه و اهل سنت است ، تحریف نموده و بجای کلمه ی ( اهلِ بیتی ) ، ( اصحابی ) را جایگزین نموده است⁉️ 😳

      بهرِ این فرمود پیغمبر : که من               
                           همچو کشتی ام به طوفانِ زَمَن

      ما و  ( اصحابیم ) چون کشتیِ نوح         
                          هر که دست اَندَر  زَنَد ، یابد فُتوح

📚(( مثنوی معنوی ، دفتر چهارم  ص 544))

در شگفتم که شما چگونه به خود اجازه می دهید که چنین شخصیتی را ( نامسلمان ) خطاب کرده و دلیلش را این ذکر می کنید که فردوسی با اعراب ، مخالف بوده ؟!

دوست عزیز ، فردوسی هرگز افکاری ناسیونالیستی و یا نژاد پرستانه ندارد . و هیچگونه ضدیتی با اعراب از نظر نژاد در شاهنامه مشهود نیست . فردوسی رفتار اقوام و ملل ( ایرانیان و تورانیان و اعراب و غیره ) را مورد تحلیل انتقادی قرار می دهد نه نژادِ آنان را .

اگر او نژاد عرب را مطلقاً منفور می دانست ، هرگز به بزرگترین شخص عالم وجود که پیامبر اکرم (ص) می باشد و نیز امیرالمومنین (ع) و اهل بیت (ع) آنگونه عشق نمی ورزید ، به قول آن شاعر :

    چون مبندم به عرب دل ، که محمد (ص) عربی است .

جالب اینکه کُنیه ی فردوسی نیز برگرفته از کُنیه ی رسول اکرم (ص) یعنی ابوالقاسم می باشد .

این موضع گیری غیر منصفانه از شما که مدعی ارادت به اهل بیت (ع) هستید ، بعید و غیر قابل قبول است .

بسیاری از انتقادها به بزرگان و از جمله فردوسی ، ناشی از عدم بضاعت علمی و بی اطلاعی به آثار و افکار او ، می باشد .

بعنوان نمونه ، عده ای این بیت فردوسی را دلیل بر زن ستیزی ایشان می دانند که فرموده :

     زن و اژدها ، هر دو در خاک به

                        زمین پاک از این هر دو ناپاک به

در صورتیکه فردوسی بیتِ مزبور را نه از زبانِ خود ، بلکه از زبان شخصیت مطرح در داستان کی کاووس و سودابه ، می سراید . سودابه زنی است که در این داستان چنان از کی کاووس دلبری کرده و او را منحرف می کند که او را به قتل فرزندش سیاوش تحریک و وادار می کند .

فردوسی زنان متقی و پارسا را می ستاید و دستور می دهد که از مواصلتِ با غیرِ آنان پرهیز شود :

      به گیتی به‌ جز پارسا زن مجوی

      زنِ بدکُنِش خواری آرد به روی

همچنین در سایر اشعارش زنانِ خردمند ، پارسا و عفیف مانند : فرانک ، تهمینه و رودابه را به بهترین نحو مورد ستایش قرار داده است ، اما بداندیشان گویا این موارد را نادیده انگاشته اند .

توصیه می کنم در مورد اتهام ( نامسلمانی ) که به حکیم الهی ابوالقاسم فردوسی نسبت داده اید ، به درگاه خداوند متعال ، طلب عفو و مغفرت نمائید .

والسلام

و من الله التوفیق

سید رضا نوعی  ( حکیم )

س- سلام علیکم
معذرت میخوام از مزاحمت...
أراد طير طيران في السماء
ترقص رقصان طير الهواء

فكيف الرفع منقطع الجناح
ليطر بجناح راقص الدماء

أنا هو الطير المنقطع الذي
رفع الرفيع وأرقص الفناء

عششت في كرداب الفناء
بقاءً فيعطوني العلاء

میخواستم مفهوم شعر بالا را بدانم... کلیتا پیرامون چه مطلبی بحث میکند و مقصودش چیست...؟

با تشکر فراوان ( طارق )

ج - سلام علیکم

با اینکه سراینده و شاعر ابیات مزبور برای اینجانب مشخص نبود لیکن بر حسب ظاهر ابیات ، شاعر می گوید :

1- پرنده می خواهد در آسمان پرواز کند اما او درحالیکه  دو بالش را بریده باشند چگونه می تواند پرواز نماید .

2- شاعر در ادامه ، خودش را به پرنده ای شکسته بال تشبیه کرده که با به بازی گرفتن مرگ ، اوج گرفتن و تعالی واقعی را حقیقتاً معنا بخشیده است . زیرا آنچنان در گرداب فناء زندگی کرده ام که این قطع تلعق و از خود گذشتگی به معنای واقعی به من مقامی به بلندای آسمان ، بخشیده است .

3- ظاهر معنی شعر عاشقانه و تا حدودی عرفانی است .

4- شاعر می خواهد بین پرواز جسم و پرواز روح ، مقایسه کند و با تشبیه زیبایی ، این نتیجه را به مخاطب القاء می کند که پرنده ی ظاهری ( کنایه از جسم ) اگر دو بالش را از او بگیرند دیگر قادر به پرواز نخواهد بود ، ولی پرنده روحِ انسان ، تنها در صورتی می تواند از قفسِ دنیا پرواز کرده و تا بامِ عرش ، اوج بگیرد که از وابستگی ها و تعلقاتِ دنیوی و از ( ماسوی الله ) منقطع شود . زیرا تا بند و زنجیر این تعلقات به پای ماست امکان برگشت و پرواز به گلشن قُدس که موطن اصلی ماست مقدور نخواهد بود .

 مرغ باغِ ملکوتم ، نیم از عالمِ خاک
چند روزی قفسی ساخته اند از بدنم

ای خوش آن روز که پرواز کنم تا بَرِ دوست
به هوای سرِ کویش ، پر و بالی بزنم

5- این موضوع را سعدی در ابیات ذیل  ، به زیبایی توضیح داده و فرموده :

به حقیقت آدمی باش وگرنه مرغ باشد
که همین سخن بگوید به زبانِ آدمیت

مگر آدمی نبودی که اسیر دیو ماندی
که فرشته ره ندارد به مکان آدمیت

اگر این درنده‌خویی ز طبیعتت بمیرد
همه عُمر زنده باشی به روانِ آدمیت

رسد آدمی به جایی که به جز خدا نبیند
بنگر که تا چه حد است مکانِ آدمیت

طیرانِ مرغ دیدی ؟ تو ز پای بندِ شهوت
به در آی تا ببینی ، طیرانِ آدمیت

موفق باشید ، التماس دعا ...