(( آیه ی ولایت از نگاه اهلِ سُنَّت))
((إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آَمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ.))
ترجمه : ولی شما فقط خدا، پیامبر و مؤمنانی هستند که نماز را به پا داشته، در رکوع زکات میدهند. ( سوره مائده آيه 55 )
نه تنها شیعه بلکه اغلبِ عُلَمای اهلِ سنت ،شأنِ نزولِ آیه ی فوق که به آیه ی ولایت ، مشهور می باشد را ،ماجرای بخشیدنِ انگشتری توسطِ علی (ع) در نماز به سائل ، می دانند .
در این خصوص ذیلاً به نَقلِ دو روایت از منابع اهل سنت و یک روایت از طریق شیعه ، اکتفاء می کنیم :
طبراني كه مُحدثانِ بزرگ اهل سنت می باشد از زيد بن حسن از جدش از عمار نقل مي كند كه اميرالمؤمنين (ع) در حال ركوع ، مشغول خواندن نماز مستحبي بود و انگشترش را از انگشتش درآورد و به سائل داد و اين قضيه به نبي مُكرَّم خبر داده شد و آنگاه بر پیامبر اکرم (ص ) اين آيه نازل شد:
فقرأها رسول الله صلي الله عليه وسلم ثم قال من كنت مولاه فعلي مولاه.
بعد از اين كه ، آيه ی فوق نازل شد و آنرا بر مردم قرائت كرد ، پیامبر (ص ) فرمود: هر کس که من مولای اویم ، علی (ع) مولای اوست .
📚((المعجم الأوسط، ج 6، ص 218 و مناقب علي بن أبي طالب ( ع ) وما نزل من القرآن في علي ( ع )، أحمد بن موسي ابن مردويه الأصفهاني، ص 235 و تخريج الأحاديث والآثار، الزيلعي، ج 1 ص 410 و الدر المنثور في التفسير بالمأثور، جلال الدين السيوطي، ج 2، ص 293 ، شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ج1، ص: 223))
بنابر این معلوم مي شود كه عبارت «من كنت مولاه» مخصوص واقعه ی غدير نيست بلکه در چند جای دیگر، رسول اکرم (ص) عبارتِ «مَن كُنتُ مولاه فَعَلِيٌّ مَولاه» را بیان فرموده است.
امام المشککین فخررازی در تفسیر کبیرش (مفاتیح الغیب)، می نویسد : «این آیه در شأن علی (ع) نازل گشته است و عُلَما بر این موضوع معتقدند که اَدای زکات در حالِ رکوع واقع نشده است مگر از علی(ع) »
📚(تفسیر کبیر مفاتیح الغیب ، ج 11، ص 30)
از "عمر بن خطاب" نقل شده که گفته است :
(( وَاللهِ لَقَدْ تَصَدَّقْتُ بِاَرْبَعینَ خاتَماً وَ اَنَا راکِعٌ لِیَنْزِلَ فِیَّ ما نَزَلَ فی عَلِیِّ بْنِ اَبی طالِبٍ فَما نَزَلَ ))
ترجمه : به خدا سوگند! چهل انگشتر در حال رکوع دادهام تا در حق من نیز آنچه در حق علی بن ابی طالب نازل شده است، نازل شود؛ ولی نازل نشد .
📚(( نور الثقلین، ج1، ص648، ذیل حدیث 269؛ البرهان، ج2، ص 318، ذیل حدیث 3167 - بحارالانوار، جزء 35، صفحه 184))
از این سخن عمر معلوم میشود که او نیز به این فضیلت خاص حضرت علی علیه السلام اعتراف داشته است و چون نمیتوانست این فضیلت را انکار نماید؛ لذا سعی میکرد او نیز صاحبِ فضیلتی مثل حضرت علیه السلام باشد که بنا به اذعان خودش ، اینگونه نشد.
برو ای گدای مسکین ، دَرِ خانه ی علی زَن
که نگینِ پادشاهی ، دهد از کَرَم گدا را
برگرفته از تفسیر سوره مائده توسط سید رضا نوعی ( حکیم )