پیام شیعه | Shia

حدیثِ ولایت ، محکمترین برهان بر اثباتِ امامتِ امیرالمومنین (ع) است که با سندِ صحیح و بصورتِ مُتواتر از طریقِ شیعه و سنی ، روایت شده که ذیلاً به واکاوی و پاسخ به شبهاتِ مطروحه پیرامونِ آن به استناد منابعِ معتبرِ اهلِ سُنّت می پردازیم :

👈 حدیثِ مذکور با عبارت های مختلفی نقل شده که مشهورترین آن (( هُوَ وَلِیُّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مِن بَعْدی )) می باشد .

ابنِ سَعد ، که از محدثان مشهور اهل سنت است ، می گوید : شیعیان این سخنِ پیامبر (ص) که فرموده : ( مَنْ كُنْتُ مَوْلاَهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلاَهُ ) را دلیل بر امامتِ علی (ع) می دانند . اما به خدا سوگند اگر منظورِ ایشان ، امامت و حاکمیتِ علی (ع) بود ، باید می فرمود :👈 أیُّهَا النّاس هذا وَلِیُّکُم مِن بَعدی 👉 ، که اگر اینطور می فرمود ما قطعاً استدلالِ شیعه را بر امامتِ علی (ع) می پذیرفتیم .

📚(( کتاب الطبقات الکبیر این سعد ، ج 7  ، ص 314 و 315))

👈برای مشاهده ی سند ، اینجا کلیک کنید . 👉

مطمئناً این عالم سُنّی اگر می دانست که اتفاقاً احادیثِ بسیاری از پیامبر (ص) با همین تعبیر ( وَلِیُّکُم مِن بَعدی ) ، در منابع معتبرِ خودشان وجود دارد ، هرگز چنین سخنی را به زبان نمی آورد . فلذا در ادامه ، به برخی از این احادیث که همگی صحیح و متواتر می باشند ( همراه با تصویر اسنادِ آنها ) اشاره می نمائیم .

حدیث ولایت را که  پیامبر (ص)  درباره ی علی (ع) فرموده : ( هُوَ و َلِیُّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مِن بَعْدی) ، در منابع معتبر اهل سنت مانند : سُنَنِ نسائی ، صحیحِ ترمذی ،کنز العُمّالِ متقی هندی ، المستدرکِ حاکم نیشابوری ،سلسله ی احادیث الصحیحه ی آلبانی ، و از طُرُقِ متعددی نقل شده  است که ( ترمذی ، حاکم نیشابوری ، ذهبی ، آلبانی و متقی هندی ) به صحیح بودن آن تصریح نموده اند .

📚(( سلسلة الاحادیث الصحیحه آلبانی ص 263))
📚(( سنن نسائی ج 7 ص 309 ))
📚(( سنن ترمذی حدیث 3712 ))
📚(( کنز العمال ج 11 ص 608 حدیث 32941 ))

👈برای مشاهده ی اسناد ، بر روی اعداد (   1  /   2  /   3  /   4  ) کلیک کنید .👉

عده ای دیگر که در مقابل ادله ی محکم شیعه و سندِ صحیح و مُتواتر حدیثِ ولایت ، چاره ای جز تسلیم نداشتند ، متأسفانه بهانه جوئی کرده و گفتند اگر منظورِ پیامبر (ص) از این حدیث ، امامتِ علی (ع) بود می بایست به جای عبارتِ ( وَلِیُّکُم مِن بَعدی ) از عبارتِ ( خَلِیفَتُکُم مِن بَعدی ) استفاده می کرد

پاسخ ما به شُبهه ی مزبور ،به استناد منابع معتبر اهل سنت ، به شرح ذیل می باشد :

رسول اکرم (ص) از عبارت ( خَلیفتی ) نیز درباره ی امیرالمومنین (ع) استفاده نموده ،از جمله حدیثِ یومُ الدّار است که طبق آنچه در منابع اهل سنت است ، فرمودند :

👈«إِنَّ هَذَا أَخِی وَ وَصِیی وَ خَلِیفَتِی فِیکُمْ فَاسْمَعُوا لَهُ وَأَطِیعُوا » 👉

📚(( تاریخ طبری ج 2 ص 319 -321)) (( تفسیر البغوی ج6 ص131)) (( تاریخ ابن عساکر ج 42 ص 49)) ((مجمع الزوائد ، هيثمي ، ج 8 ، ص 302 که رجال حدیث را ثقات می داند )) .

👈برای مشاهده ی سند 1 ، سند 2  و سند 3  ، کلیک کنید . 👉

در صحیح بخاری و صحیح مُسلم ، که هر دو از معتبرترین منابع اهل سنت است نیز از قولِ خلیفه ی دوم ( عُمَر بن خَطّاب ) روایت شده که ایشان می گوید :

( فَلَمَّا تُوُفِّیَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) قَالَ أَبُو بَکْرٍ  أَنَا وَلِیُّ  رَسُولِ اللَّه .... ثُمَّ تُوُفِّیَ أَبُو بَکْرٍ وَ أَنَا وَلِیُّ رَسُولِ اللَّه  ) .

 یعنی : پس از رحلتِ پیامبر (ص) ، ابوبکر گفت : من جانشینِ رسول خدا (ص) هستم و آنگاه که ابوبکر نیز درگذشت ، من جانشینِ رسول خدا (ص) شدم .

📚(( صحیح بخاری حدیث 4033 )) و (( صحیح مسلم حدیث 1757))

👈برای مشاهده ی سند ، اینجا  کلیک کنید . 👉

همانطوریکه ملاحظه می فرمائید : خلیفه ی دوم برای اینکه بگوید من جانشینِ رسول خدا (ص) هستم ،از عبارتِ ( خلیفه ) استفاده نکرده ، بلکه می گوید : أَنَا وَلِیُّ رَسُولِ اللَّه (ص) ...

پس روشن گردید که در زمانِ پیامبر (ص) و اصحابِ ایشان ، از عبارتِ ( وَلِیّ ) نیز برای بیانِ خلافت و سرپرستی استفاده می شده است .

👈 همان عده ای که صدها حدیثِ صحیح و مُتواتری که امامت و خلافتِ علی (ع) را با کلمه ی ( وَلِیّ ) و مُشتقّاتِ آن بیان فرموده را بدونِ هیچ قرینه و دلیل ، به ( دوستی یا نُصرَت )  ، ترجمه می کنند ، همین تعبیر را درباره ی خلیفه ی اول و دوم ، با کمال تعجب به خلافت و جانشینی ، معنا می کنند .
برگرفته از دروس امام شناسی سید رضا نوعی (حکیم )

آیا خاتم بخشی علی (ع) با حضورِ قلب در نماز ، منافات دارد

مخالفین شیعه سعی دارند تا با القاءِ شُبهه درباره ی آیه ی ولایت ( 55 مائده ) ، بزرگترین دلیلِ قرآن بر امامتِ علی (ع) را انکار نمایند .

👈 شبهه ای که ابتدا از طریق فخر رازی و سپس وهابیونِ معاصر مطرح می گردد عبارت است از ( پارادوکس و تضادِ خاتم بخشی علی (ع) در نماز ، با حضور قلبِ او  در عبادت ) ، البته اغلب به داستان بیرون کشیدن تیر از پای ایشان نیز استناد می کنند .

اکنون به شبهات مزبور براساس منابع معتبر اهل سنت پاسخی مستدل داده و قضاوت را به مخاطبینِ فهیم و منصف ارجاع می دهیم .

داستان جعلی کشیدن تیر از پای علی (ع) در حال نماز ، برای اولین بار در قرن هفتم توسط فخر رازی مطرح شده و متأسفانه به تَبَعِ او ، ابتدا در کتاب کشف الیقین علامه حلی ( متوفای 726 ق) و سپس در ( ارشاد القلوب ، انوار نعمانیه ، المناقب المرتضویه ، منهاج البراعة ) آمده ، اما بدلیل اینکه در هیچ کدام از منابع مزبور سندی برای آن ذکر نشده ، فلذا قابلِ استناد و احتجاج نیست .

در صحیح بُخاری و صحیح مُسلِم که از معتبرترین منابعِ اهل سنت می باشند ، روایت شده که ابو قتاده می گوید : پیامبر (ص) را مشغول نماز خواندن دیدم ، در حالیکه اُمامه ( فرزند خردسال زینب ) بر دوش ایشان بود و هنگامیکه به سجده می رفت او را به زمین می گذاشت و وقتی می خواست برای قیام بلند شود ، دوباره او را بر روی شانه ی مبارکش می گذاشت .

📚(( صحیح بخاری حدیث 516 )) (( صحیح مسلم  حدیث 543))

👈برای مشاهده سند ، اینجا کلیک کنید . 👉

حاکم نیشابوری نیز که از محدثان بزرگ اهل سنت است ، روایت کرده که  پیامبر (ص)  در حالِ نماز ، یک مرتبه حسن (ع) و بار دیگر حسین (ع) را بر شانه ی مبارکش می گذاشت . و در روایت  دیگر نیز نقل کرده که سجده ی نمازِ ایشان ( در نماز جماعت ) طولانی تر از حد معمول شد ، لذا وقتی علتِ آن را از محضرش سئوال کردند ، پیامبر (ص) فرمودند : فرزندم حسین (ع) در حال سجده بر پشت من قرار گرفت و من برای اینکه حالِ خوشِ کودکانه اش را بهم نزنم ، سجده ام را طولانی کردم .

حاکم نیشابوری در ادامه به صحیح بودن هر دو حدیث ، تصریح کرده .

📚(( المستدرک علی الصحیحین ج 3 ص 181-183))

👈برای مشاهده سند ، اینجا  کلیک کنید . 👉

کسانی که خاتم بخشی علی (ع) در رکوع نماز مستحبی را در تضاد با مقاماتِ عالیه ی بندگی و حضور قلب در نماز ، قلمداد می کنند ، احادیثِ صحیحِ فوق که از معتبرترین منابع حدیثِ آنها در خصوصِ پیامبر (ص) نقل شد را چگونه توجیه خواهند کردآیا درباره ی رسول اکرم (ص) نیز می توانند ( معاذ الله ) بگویند که در نمازهایش حضور قلب نداشته

در صحیح مُسلم که از معتبرترین منابع اهل سنت است روایت شده که پیامبر (ص) در نماز جماعت ، خطاب به مأمومین فرمودند :

أَيُّهَا النَّاسُ ، إِنِّي إِمَامُكُمْ ، فَلَا تَسْبِقُونِي بِالرُّكُوعِ وَلَا بِالسُّجُودِ ، وَلَا بِالْقِيَامِ وَلَا بِالِانْصِرَافِ ، فَإِنِّي أَرَاكُمْ أَمَامِي وَمِنْ خَلْفِي ثُمَّ قَالَ : وَالَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ ، لَوْ رَأَيْتُمْ مَا رَأَيْتُ لَضَحِكْتُمْ قَلِيلًا وَلَبَكَيْتُمْ كَثِيرًا

یعنی : ای مردم ، در رکوع و سجده بر من پیشی نگیرید ، زیرا من شما را نه تنها از جلو ، بلکه از پشتِ سَر نیز می بینم .

📚(( ترجمه صحیح مسلم ج 1 ص 430 ))

👈برای مشاهده سند ، اینجا کلیک کنید . 👉

این سخن  پیامبر (ص)  ، کنایه از چشمِ ملکوتی و سعه ی وجودی ایشان است که نماز ، مانع از احاطه ی ولائی حضرتش به مُلک و ملکوت و توجه به حالِ مأمومین ، نخواهد شد و  همین مقام نیز برای علی (ع) به حکم اتحاد ولائی و  نوری با رسول اکرم (ص) ، ثابت است . اما این معارفِ عالیه را چه داند آنکه اُشتُر می چراند . 

از طریق شیعه نیز روایت شده که امیرالمومنین (ع) ،خطاب به یکی از اصحابِ خود بنام ( رُمَیله ) فرمودند :

( يَا رُمَيْلَةُ لَيْسَ يَغِيبُ عَنَّا مُؤْمِنٌ وَ لَا مُؤْمِنَةٌ فِي مَشَارِقِ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبِهَا إِلَّا وَ هُوَ مَعَنَا وَ نَحْنُ مَعَهُ كَذَا )

👈 هيچ مؤمنى در شرق و غربِ عالم از نظرِ ما پنهان نيست .👉

📚(( بحار الانوارج26 ص 140 و ارشاد القلوب ج 2 ص 282))

آلوسی که از مفسران مشهور اهل سنت است شعر زیبائی را از قول ابن جوزی در مورد عدمِ تزاحمِ خاتم بخشی علی (ع) با حضور قلبِ ایشان در نماز ، نقل کرده که ترجمه ی آن بشرح ذیل می باشد :

نوشيد و به دیگران نیز می نوشاند ، و این مَستی ، هرگز او را از توجّه به ساقی و از مردم ، غافل نمي سازد . زیرا مَستیِ او در اختيارِ اوست ، تا جايي كه توانسته همانند انسان هاي هوشيار عمل كند ؛ پس او در تجمیعِ حالاتِ مختلف با یکدیگر و جمعِ صفاتِ أضداد ، يگانه و مُنحصر به فرد است .

📚(( تفسیر روح المعانی ج 6 ص 169))

👈برای مشاهده سند ، اینجا  کلیک کنید . 👉

برگرفته از دروس امام شناسی سید رضا نوعی (حکیم )

آیه ی ولایت ، برهانی آشکار بر امامتِ علی علیه السلام

آیه ی 55 سوره ی مبارکه ی مائده ، در شأنِ امیرالمومنین (ع) نازل شده و مورد اتفاقِ فریقین می باشد که ذیلاً به بررسی آراء محدثان و مفسران اهل سنت پیرامون آن می پردازیم :

جلال الدین سیوطی که از بزرگترین مفسران و محدثانِ اهل سنت است از قولِ طبرانی ، ابنِ مَرْدَوَیْه ،ابن کثیر ، این ابی حاتم و ابن عساکر ، روایت کرده که علی (ع) در مسجد پیامبر(ص) و در حالِ رکوعِ نمازِ مستحبی ، انگشترش را به سائل عنایت فرمود و چون رسول اکرم (ص) از این موضوع باخبر شد ، آیه ی (55 مائده) نازل شد و ایشان آنرا برای اصحاب قرائت نموده و سپس فرمود :

👈منْ كُنْتُ مَوْلاهُ، فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ .👉

📚(( تفسیر سیوطی ج 5 ص 360 و تفسیر ابن کثیر ج 3 ص 138 ))

👈برای مشاهده ی سند ، اینجا و اینجا کلیک کنید . 👉

تبصره : عبارتِ ( مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ، فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ ) ، فقط مُختَص به واقعه ی غدیر خُم نیست بلکه این تعبیر ، در مناسبت های دیگر نیز از زبانِ مبارکِ پیامبر (ص)  در باره ی علی (ع) ، صادر گردیده است .  

ثُعلبی نیز که از مفسران بنام اهل سنت است ، در تفسیر ( الکشف و البیان ) ، جریان خاتم بخشی امیر المؤمنین (ع) را اینگونه روایت کرده :

پس از آنکه علی (ع) در رکوع نماز ، انگشترش را با سائل عطاء فرمود ، پیامبر (ص) در دعا از خداوند متعال مسئلت نمود :

بارالها ؛ همانند موسی به من نیز شرحِ صدر عنایت فرما و علی (ع) را که از اهل بیتِ من است ، بعنوان وزیر و جانشین من قرار ده .

ابوذر می گوید : به خدا سوگند ، به محضِ فارغ شدنِ رسول اکرم (ص) از دعای مزبور ، جبرئیل آیه ی (55 مائده ) را به قلبِ مبارک ایشان نازل فرمود .

ثعلبی در ادامه ، سخنِ احمد بن حنبل را نقل می کند که گفته : (برای هیچکدام از اصحاب ، فضائلی همانند فضائلِ علی علیه السلام وارد نگردیده).

📚(( تفسیر الکشف و البیان ج 4 ص 80-81 ))

👈برای مشاهده ی سند ، اینجا کلیک کنید . 👉

تبصره : مخالفین ، علیرغم اینکه حدیثِ منزلت را قبول دارند ، مدعی هستند که مسئله ی جانشینی  علی (ع)  در حدیثِ مذکور ، مربوط به جنگ تبوک است ! حال آنکه پیامبر (ص) ، در سایر موارد و از جمله حدیث فوق و نیز حدیثِ عشیره (یَومُ الدّار ) به خلافتِ آن حضرت ، ت صریح فرموده است .

 پیامبر اکرم  (ص) در اوائلِ بعثت ، بیش از چهل نفر از خویشان و نزدیکان خود را فراخوانده و خطاب به آنها فرمود :

فَأَیکُمْ یؤَازِرُنِی عَلَی هَذا الْأَمْرِ عَلَی أَنْ یکُونَ أَخِی وَ خَلِیفَتِی فِیکُم ؟ یعنی : اکنون کدام‌یک از شما مرا یاری می‌کند تا برادر من و وصی و جانشین من در میان شما باشد ؟

تنها کسی که در آن جمع به دعوت  پیامبر (ص)  پاسخ مثبت داد ، علی (ع) بود  . پیامبر (ص) نیز بلافاصله درباره علی (ع) فرمود :

👈«إِنَّ هَذَا أَخِی وَ وَصِیی وَ خَلِیفَتِی فِیکُمْ فَاسْمَعُوا لَهُ وَأَطِیعُوا ».

یعنی : علی (ع) ،برادر ، وصی و جانشینِ من در میانِ شماست.باید سخنانش را بشنوید و از او اطاعت نمائید .

اینجا دیگر مسئله ی جانشینی پیامبر (ص) در جنگ تبوک مطرح نیست تا عده ای به بهانه ی مقطعی بودنش ، در آن القاءِ شُبهه کنند ، بلکه تعیینِ جانشینی امیرالمومنین (ع) از همان ابتدای رسالت و با تصریح به لفظِ 👈 (خَلِیفَتِی) 👉 می باشد ، تا عده ای مانند عبارتِ ( مولا ) ، نتوانند درباره ی آن مناقشه نمایند .

📚( تاریخ طبری ج 2 ص 319 -321) ( تفسیر البغوی ج6 ص131) ( تاریخ ابن عساکر ج 42 ص 49) (مجمع الزوائد ، هيثمي ، ج 8 ، ص 302 که رجالِ حدیث را ثقات می داند) .

👈برای مشاهده ی سند 1 ، سند 2  و سند 3  ، کلیک کنید . 👉

برگرفته از دروس امام شناسی سید رضا نوعی (حکیم )

زید بن ارقم : چون غدیر را انکار کردم با نفرینِ علی (ع) ، نابینا شدم

امیرالمؤمنین (ع) در سال 35 هجری بمنظور اثبات حقانیت خود در اجتماع مردم در رُحبه ( صحن مسجد کوفه ) با حدیث غدیر ، مُناشَدة نمود . یعنی آنها را سوگند داد که اگر در روزِ غدیر از رسول خدا (ص) شنیده اند که درباره ی من فرمود : ( مَن كُنتُ مَوْلاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلاهُ اللَّهُمَّ وَالِ مَن وَالاهُ وَ عَادِ مَن عَادَاهُ ) ، شهادت دهند .

شانزده نفر از اصحابِ پیامبر (ص) در آن اجتماع ، شهادت دادند که در غدیرِ خُم ، عبارتِ فوق را از پیامبر (ص) شنیده اند .

👈زید بن اَرقَم می گوید : من از جمله کسانی بودم که در آن جمع ، حدیث غدیر را انکار کردم و با نفرینِ علی (ع ) ، کور شدم .  زیرا ایشان کسانی را که این واقعه را کتمان نمودند ، نفرین فرمود .

📚(( المعجم الکبیر طبرانی ج 5 ، حدیث 4985 ص 171))

👈برای مشاهده ی سند ، اینجا کلیک کنید .👉

واقعه ی فوق را علاوه بر طبرانی ، ابن مغازلی شافعی ،ابوعبدالله علاء الدین مغلطای حنفی و ابن ابی الحدید معتزلی شافعی نیز به شرح ذیل نَقل کرده اند :

📚(( مناقب امیر المومنین ، ابن مغازلی حدیث 33 ص 34 ))

👈برای مشاهده ی سند ، اینجا کلیک کنید . 👉

📚(( إكمال تهذيب الكمال في أسماء الرجال ، ج 5 ص 129 ))

👈برای مشاهده ی سند ، اینجا  کلیک کنید . 👉

📚(( شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 4 ، ص 74 ))

👈برای مشاهده ی سند ، اینجا کلیک کنید . 👉

زید بن ارقم علیرغم اینکه بینائی خود را با نفرین علی (ع) از دست داده بود ، از کار خود پشیمان شد و از آن پس بعنوان جبران مافات ، حدیث غدیر و حتی ماجرای کور شدنش در روز رُحبه را نیز شخصاً برای همگان روایت می کرد . بنحوی که بسیاری از روایاتِ غدیر که در کتب اهل سنت موجود است از او نقل شده و حتی وقتی ابو طفیل از او می پرسد که علی (ع) با حدیث غدیربا مخالفانش مُناشَدة و احتجاج می کند .

زید بن ارقم به او می گوید : مبادا سخنِ علی (ع) را انکار کنید ، زیرا حدیث غدیر را خودم از رسول خدا (ص) درباره ی ایشان شنیدم

📚(( مجمع الزوائد هیثمی ج 9 حدیث 14612 ص 89 ))

👈برای مشاهده ی سند ، اینجا کلیک کنید . 👉

با توجه به مستندات فوق که همگی از منابع معتبر اهل سنت نقل گردید ، معنای صحیحِ عبارتِ ( مولا ) در حدیث غدیر ، 👈 ولایت و رهبری👉 است و اگر منظور از حدیث غدیر ( دوستی و محبت ) نسبت به علی (ع) بود ، ایشان هیچگاه برای اثبات حقانیت خود ، تنها با حدیث غدیر ، ( مُناشَدة ) و احتجاج نمی فرمود . بلکه به احادیث وارده ی دیگر که به لزوم محبت ایشان اشاره دارد ( مانند : يَا عَلِيُّ مَا يُحِبُّكَ إِلاَّ مُؤْمِنٌ تَقِيٌّ وَ لاَ يُبْغِضُكَ إِلاَّ مُنَافِقٌ ، حُبُّ علیًّ ایمان و بُغضه کُفر  و .... ) نیز استناد می نمود . فتأمَّل فیه جیّداً

برگرفته از دروسِ امام شناسی سید رضا نوعی (حکیم )

أبا جنیده می گوید : رسول اکرم (ص) در راه مراجعت از حجّةُ الوداع ، در مکانی موسوم به غدیر خُم ،برای مردم سخنرانی کرد و سپس دست علی (ع) را گرفت و فرمود :
( مَنْ كُنْتُ وَلِیَّهُ فَهَذَا وَلِيُّهُ، اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالَاهُ وَعَادِ مَنْ عَادَاهُ )

 هر کس را که من وَلیِّ  او هستم ، این علی (ع) وَلیِّ او ست . بارالها دوستان علی (ع) را دوست بدار و با دشمنانش ، دشمن باش .

عبدالله بن علاء می گوید وقتی این حدیث را از زُهری شنیدم با کمال تعجب به او گفتم ، چرا این روایت را در شام نقل نمی کنی و حال آنکه با گوش خودت می شنوی که مردم ( به دستور معاویه و حُکّامِ اُمَوی ) علی (ع) را سَبّ و لعن می کنند

👈 زُهری در پاسخ گفت : بخدا سوگند روایاتی از فضائل علی (ع) نزد من است که اگر آنها را بازگو کنم ، مرا به قتل می رسانند .
 
📚(( کتاب اسد الغابة ابن اثیر ج1 ، ص 573))

👈برای مشاهده ی سند مزبور ، اینجا کلیک کنید .👉

زُهری از تابعینِ معروف و راویانِ مشهور اهل سنت است که در طولِ عُمرِ خود ، عهده دارِ مَناصبِ عالیه ای در دربارِ چند تن از حُکّام اُمَوی بوده . ابن اثیر نیز که سخن زُهری را به شرح فوق در کتاب اسد الغابه نقل کرده ، از محدثان و علمای بزرگ اهل سنت می باشد .

ترمذی روایت فوق را در کتاب سُنَنِ خود که یکی از صِحاحِ سِتّه می باشد ، نقل کرده و در باره ی آن گفته ( هذا حَدِیثٌ حَسَنٌ صَحیحٌ ) یعنی روایت فوق صحیح و معتبر است .

📚(( الجامع الصحیح (سُنَنِ ترمذی) ، ج 5 حدیث 3713 ))

👈برای مشاهده ی سند مزبور ، اینجا کلیک کنید .👉

مورخینِ اهل سنت نیز درباره ی بُغضِ معاویه و بنی اُمیه ، نسبت به علی (ع) اینگونه نوشته اند :

احمدبن اسحاق یعقوبی در تاریخ خود نقل کرده که سَبّ و لعنِ علی (ع) از زمانِ معاویه تا سال 94 هجری ادامه داشت ، اما عمربن عبدالعزیز به محضِ آنکه به حکومت رسید ، این سنّتِ غلط را برچید و همچنین فدک را که معاویه آنرا تیولِ مروان کرده بود ، به فرزندان فاطمه بازگردانید .

📚(( تاریخ یعقوبی ج 2 ص 268 و 269 ))

👈برای مشاهده ی سند مزبور ، اینجا  کلیک کنید .👉

ابن خلدون نیز در تاریخ خود گفته :

(( وَ کانَ بَنو اُمَیَّة یَسُبُّونَ علیّاً فَکَتَبَ عُمَر بن عَبدُالعَزیز اِلیَ الآفاق بِتَرک ذلِک ))

یعنی : بنی امیه همواره علی (ع) را سَبّ و لعن می نمودند تا اینکه عمربن عبدالعزیز در زمان حکومتش به اقصی نقاط کشور نامه نوشت تا این سنّتِ غلط را ترک نمایند .

📚(( تاریخ ابن خلدون ج3 ص 94 ))

👈برای مشاهده ی سند مزبور ، اینجا کلیک کنید .👉

برگرفته از دروس تاریخ تحلیلی اسلام سید رضا نوعی (حکیم )