پیام شیعه | Shia

(( تفسیر آیه 7 آل عمران ))

هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ ۖ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ ۗ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ ۗ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا ۗ وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ    (آیه 7 آل عمران ) .

ترجمه : اوست خدایی که قرآن را بر تو فرستاد که برخی از آن کتاب آیات محکم است که اصل و مرجع سایر آیات کتاب خداست و برخی دیگر متشابه است، و آنان که در دلشان میل به باطل است از پی متشابه رفته تا به تأویل کردن آن در دین راه شبهه و فتنه‌گری پدید آرند، در صورتی که تأویل آن را فقط خداوند و اهل دانش (راسخان در علم ) می دانند ؛ اینها گویند: ما به همه ی کتاب گرویدیم که همه از جانب پروردگار ما آمده، و به این (دانش) تنها خردمندان آگاهند.

خداوند سبحان در آیه ی فوق ، می فرماید که تأویلِ قرآن را فقط راسخانِ در عِلم می دانند که بنا به نظریه این حقیر ، فرقه ی ناجیه شیعه و نیز برخی از برادارن اهل سنت ، پیامبر(ص ) ، علی (ع) و اهل بیت (ع) ، بعنوانِ مصادیقِ مُنحَصِر به فردِ ( راسخانِ در عِلم ) مطرح می باشند .

دراینجا به دو نمونه از احادیث منقوله از پیامبر اکرم (ص) ، یکی از طریق شیعه و دیگری از طریق منابع معتبر اهل سنت ، اکتفاء می نمائیم .لازم بذکر است  که در این دو حدیث ، علی (ع) نه تنها عالِم به تأویل قرآن ، بلکه بعنوان کسی که بعد از پیامبر(ص) ، برای تبیین تأویل قرآن و معارف عالیه ی آن ، جنگ و جهاد می پردازد ، معرفی گردیده است .

1- پيامبر گرامى (ص) به اميرمؤمنان خطاب نموده  و مى فرمايد:

( فتُقاتِلْ على تأويل القرآن كما قاتلتَ على تنزيله ثمّ تُقْتَلُ شهيداً تُخضَبُ لحيتُك من دم رأسك .)

تو بر تأويلِ قرآن (با ناكثين، قاسطين، مارقين) نَبَرد مى كنى، همچنان كه در كنارِ من در راستای تنزيلِ آن جهاد کردی ، آنگاه مَحاسنِ تو با خونِ سَرَت خَضاب مى گردد.

( بحار الأنوار:40ج/ص1)

2-عَنْ أَبِي سَعِيدٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ، قَالَ : كُنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ ، فَانْقَطَعَتْ نَعْلُهُ فَتَخَلَّفَ عَلِيٌّ يَخْصِفُهَا ، فَمَشَى قَلِيلا ، ثُمَّ قَالَ : إِنَّ مِنْكُمْ مَنْ يُقَاتِلُ عَلَى تَأْوِيلِ الْقُرْآنِ كَمَا قَاتَلْتُ عَلَى تَنْزِيلِهِ ، فَاسْتَشْرَفَ لَهَا الْقَوْمُ ، وَفِيهِمْ أَبُو بَكْرٍ وَعُمَرُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا ، قَالَ أَبُو بَكْرٍ : أَنَا هُوَ ، قَالَ : " لا " , قَالَ عُمَرُ : أَنَا هُوَ ، قَالَ :" لا "، وَلَكِنْ خَاصِفُ النَّعْلِ ، يَعْنِي عَلِيًّا ، فَأَتَيْنَاهُ فَبَشَّرْنَاهُ ، فَلَمْ يَرْفَعْ بِهِ رَأْسَهُ كَأَنَّهُ قَدْ كَانَ سَمِعَهُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ. هَذَا حَدِيثٌ صَحِيحٌ عَلَى شَرْطِ الشَّيْخَيْنِ ، وَلَمْ يُخَرِّجَاهُ . 

یكی از شما بر تأویل قرآن می‌جنگد، همان گونه‌ای كه من بر تنزیل قرآن جنگیدم. ابوبكر گفت: منم؟ حضرت فرمود: خیر. عمر گفت: منم؟ حضرت فرمود: خیر، آن كسی است كه كفشش را مشغول پینه‌زدن است. علی هم مشغول پینه‌دوزی كفشش بود است. این حدیث طبق شرط شیخین صحیح است لیکن آنها این حدیث را نیاورده اند .

(( المستدرك علی الصحیحین للحاكم النیشابوری، ج3،  كِتَابُ مَعْرِفَةِ الصَّحَابَةِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ  وَمِنِ مَنَاقِبِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ ابیطالب  ص110، 128،  122 ، حدیث 4560))

من ، از اَزَل به مِهر علی ، خو گرفته ام

درسِ خداشناسی و نیرو  گرفته ام

از مُرشدِ طریقتِ خود ، شاهِ لافَتی

خوی محبت از کَرَم او گرفته ام

تفسیرِ مُحکمات ، چو تأویلِ مَشتَبَه

من از جمالِ یارِ نکو رو گرفته ام

با کشتی شکسته ز گرداب ، یا علی

در ساحلِ نجات تو پهلو گرفته ام

 (( برگرفته از دورس تفسیر ولائی آیات قرآن توسط سید رضا نوعی ، متخلص به حکیم ))