پیام شیعه | Shia

(( نوروز از نگاه اهل بیت ، علیهم السلام و مکتب تشیع  ))

 ابتدا چند روایت در مورد نوروز را ذیلاً نقل می کنیم و سپس به داوری و توضیح پیرامون آنها می پردازیم :

1- پیامبراسلام (ص ) فرمودند:

فنَیرِزُوا إن قَدَرتُم کُلَّ یَومٍ یَعنی تَهادَوا و تَواصَلُوا فِی اللَّهِ.

اگر می‏توانید هر روز را نوروز کنید ؛ یعنی در راه خدا به یکدیگر هدیه بدهید و با یکدیگر پیوند داشته باشید.

📚 (دعائم الإسلام ، ج ۲ ، ص ۳۲۶ )

2- قال الصادق ( ع ) :

یوْمُ النَّیْرُوزِ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی یَظْهَرُ فِیهِ قَائِمُنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ وُلَاةَ الْأَمْرِ ... وَ مَا مِنْ یَوْمِ نَیْرُوزٍ إِلَّا وَ نَحْنُ نَتَوَقَّعُ فِیهِ الْفَرَجَ لِأَنَّهُ مِنْ أَیَّامِنَا حَفِظَتْهُ الْفُرْسُ وَ ضَیَّعْتُمُوه‏.  

شیخ احمد بن فهد حلى در کتاب «مهذب» و دیگران در تألیفات خود از معلى بن خنیس و او از حضرت صادق علیه السّلام روایت کرده است که فرمود: نوروز، روزى است که قائم ما اهل بیت و صاحب امر خلافت در آن روز قیام مى‏کند ... و هیچ روز نوروزى نیست مگر اینکه ما در آن انتظار فرج داریم. زیرا نوروز از روزهاى ماست. ایرانیان آن روز را حفظ کردند، ولى شما عربها آن را از دست دادید !

📚( بحار الأنوار ، علامه مجلسی ج ‏52 ص  308 )

3-‏ قال الصادق ( ع ) :

أنَّ یَوْمَ النَّیْرُوزِ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی أَخَذَ فِیهِ النَّبِیُّ (ص) لِأَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (ع) الْعَهْدَ بِغَدِیرِ خُمٍّ فَأَقَرُّوا لَهُ بِالْوَلَایَةِ فَطُوبَى لِمَنْ ثَبَتَ عَلَیْهَا وَ الْوَیْلُ لِمَنْ نَكَثَهَا...مَا مِنْ یَوْمِ نَوْرُوزٍ إِلَّا نَحْنُ نَتَوَقَّعُ فِیهِ الْفَرَج‏.

امام صادق علیه السلام می‌فرماید: نوروز روزی‌ست که در آن پیامبر صلی الله علیه و آله برای حضرت علی علیه السلام در غدیر خم پیمان گرفت و آنانکه آنجا بودند به ولایت آن حضرت اقرار کردند و خوشا به حال کسی که بر آن ثابت قدم ماند و وای به حال کسی که آن پیمان و عهد ولایت را شکست .

📚(بحارالانوار جلد ۵۹ )

4- امام صادق علیه السّلام فرمودند:

ما مِن يَومِ نَيروزٍ إلاّ و نَحنُ نَتَوقَّعُ فِيهِ الفَرَجَ لأِنَّهُ مِن أيّامِنا و أيّامِ شِيعَتِنا

هيچ نوروزي نيست مگر آن كه ما در آن روز منتظر فرج [ظهور قائم آل محمّد صلي الله عليه و آله و سلم] هستيم؛ چرا كه نوروز از روزهاي ما و شيعيان ما است.  

📚( مستدرك الوسائل ، ج 6 ، ص 352 )

5- أتی علی(ع) بهدیة النَّیروز، فقال(ع):

 «ما هذا؟». قالوا: یا أمیرالمؤمنین! الیوم النَّیروز. فقال(ع): « إصنَعوا لَنا کُلّ یَومٍ نَیروزاً ».

برای علی(ع) هدیه نوروز آوردند. فرمود: «این چیست؟». گفتند: ای امیرمؤمنان! امروز، نوروز است. فرمود: هر روزِ ما را نوروز سازید.

📚 (مَن لايحضره الفقيه، شيخ صدوق، ج 3، ص300 )

6- روی أنّه قال علی (ع) : نیروزُنا کُلَّ یَومٍ.  

روایت شده است که علی(ع) فرمود: هر روزِ ما  نوروز است.

📚 (من لايحضره الفقيه، شيخ صدوق، ج 3، ص300)

7- امام علی(علیه السلام) فرمودند:

کلُّ یَومٍ لا یُعصَی اللَّهُ فیهِ فَهُوَ عِیدٌ .

هر روزی که در آن خداوند نافرمانی نشود ، عید است.

📚( نهج ‏البلاغه ، حکمت ۴۲۸ )

 شرح و توضیح روایات فوق توسط حکیم :

🔘 واژه ی ( عید ) از ماده عود به معنی بازگشت است که یکی از مصادیق آن بازگشت از گناه و ظاهر شدنِ نورانیت و صفای بندگی است فلذا علی (ع) فرمودند : ( هر روز که در آن معصیت نشود ، عید است ) اینگونه است که بهار واقعی و تحول حقیقی و نوروز ، در درون ما تحقق می یابد .
 
🔘یکی دیگر از مصادیق عید ، که در روایات بالا بدان اشاره شده ، غدیر ولایت است کما اینکه خداوند سبحان، اِکمال دین و تمامیّتِ نعمتش را به ولایت امیرالمؤمنین (ع) منحصر فرموده : (الْيَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِينَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْکُمْ نِعْمَتِي )  ( آیه 3 ،سوره مائده ) .

🔘با کمی تأمل و امعانِ نظر در روایات فوق در می یابیم که «نوروز» در روایات اهل بیت (ع) ، با تَعریب ، بصورتِ «نَیروز» آمده ولی حضراتِ معصومین (ع) هرگز آنرا به یک روز خاص در طول سال شمسی ( روز اوّلِ «حَمَل» - روز اوّلِ فروردین  ) مختص ندانسته بلکه مصادیق دیگری برای آن ذکر فرموده اند :

👈مانند : ( روز غدیر ، روز ظهور امام زمان عج ، هر روز که گناه نشود )  و از آن بالاتر اینکه معنای نوروز را چنان وسعت داده اند که به تمام ایام می تواند تعمیم یابد کما اینکه فرموده اند : ( هر روز ، نوروز است ) .

🔘در منطق اهل بیت ، نه تنها با سنت هائی مانند (صله ی رحم ) مخالفت نشده ، بلکه به آنها توصیه نیز گردیده لیکن مفهوم نوروز را توسعه داده و آنرا مختص به یک روز خاص ( اول فروردین ) نمی دانند و فرموده اند : ( إصنَعوا لَنا کُلّ یَومٍ نَیروزاً ، یعنی : هر روز را نوروز قرار دهید ) .

🔘 نکته ی حائز اهمیت اینکه اگر در روایات فوق ، نوروز به روز غدیر و یا هنگام ظهور امام زمان (عج) ،انطباق یافته ، البته منظور این نیست که واقعه ی غدیر ، در روزِ نوروز واقع شده  و یا ظهور امام زمان (عج) در این روز واقع می شود ، بلکه منظور آن است که نوروز واقعی و عیدِ حقیقی ،با ولایتِ علی (ع) و ظهور امام زمان (عج) پیوند ناگسستنی داشته و از مصادیق بارزِ آن است ، بنابر این شایسته است ، منتظرانِ ظهور امام زمان (عج) در انتظارِ چنین عید و نوروزی باشد .

🔘 اگر هر روز از ایامِ روزگار و لحظاتِ زندگیِ ما با ولایتِ علی (ع) ، پیوند خورده و رنگ بوی ولائی داشته باشد ، از اِندراس و کهنگی نجات یافته و قطعاً آنروز و آن لحظه ،  عیدِ حقیقی و نوروزِ واقعی خواهد بود .

اما کلام آخر اینکه : ( ای یوسفِ زهرا ) :

جدا از رویت ای ماه دل افروز
نه روز از شب شناسم نه شب از روز
وصالت گر مرا گردد میسر
همه روزم شود چون عید نوروز

********

اندر دل من ماهِ دل افروز تویی
بر رنجِ منِ غریب ، دلسوز تویی
شادند جهانیان به نوروز و به عید
عیدِ من و نوروزِ من ، امروز تویی

(( رازِ ولادتِ امیر المؤمنین علیه السلام در کعبه ))

تولد امیرالمؤمنین علی (ع) در کعبه از مُسَلَّماتِ تاریخ و موردِ اتفاقِ فریقین ( شیعه و سنی ) می باشد که بعنوان نمونه به سخنِ حاکمِ نیشابوری که اهل سنت او را اِمامُ المُحَدِّثین می نامند ، بسنده می کنیم :

🔘حاکم نیشابوری ضمن تصریح به تَواترِ روایاتِ مربوط به ولادتِ علی (ع) در کعبه و مورد اتفاق بودنِ آنها ، فرموده :

(( فَقَدْ تَوَاتَرَتِ الْأَخْبَارِ أَنَّ فَاطِمَةَ بِنْتَ أَسَدٍ وَلَدَتْ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ کَرَّمَ اللهُ وَجْهَهُ فِی جَوْفِ الْکَعْبَةِ ))

👈یعنی : رواياتِ مُتواتري وارد شده که فاطمه ی بِنتِ اَسَد ( علیها السلام ) ، حضرتِ علي (عليه السلام) را در درونِ کعبه به دنيا آورده است.

📚( حاكم نيشابوري , المستدرک علی الصحیحین، ج3، ص550 )

🔴ولادتِ علی (ع) در کعبه از فضائلِ اختصاصی و مُنحصر بفردِ ایشان و حاکی از اسراری است که به برخی از آنها ، ذیلاً اشاره می گردد :

کلمه ی ( رجب ) به ابجدِ صغیر ، برابر است با عدد ( 13 )

کلمه ی ( کعبه ) نیز به ابجدِ کبیر ، برابر است با عدد ( 97 )

⚡️نتیجه 110= 97  + 13

👈 یعنی از پیوند و تلفیقِ ابجدِ ( رجب  + کعبه ) ، عدد (110) که ابجدِ کبیرِ ( علی ) است ، ظاهر می گردد .

🔘عدد 13 نیز اشاره به سیزدهم رجب ( سالروز ولادت علی علیه السلام ) دارد .

از حضرتِ زهراء ( س ) و امام باقر (ع) روایت شده که امام ( علی علیه السلام ) را به کعبه تشبیه فرموده اند:

 مَثَلُ الاِمام ، مَثَلُ الکعبة ...🕋 و تَمَامُ الْحَجِّ لِقَاءُ الْإِمَام .

امام ،مانند کعبه است و تمامیتِ حج ، مَنوطِ به دیدارِ امامِ معصوم (با چشمِ دل ) می باشد.

📚 (عیون‌اخبار الرضا‌ ج2 ص262)

امیر المومنین (ع) ، قبله ی حقیقی و معنوی است و ملائکه آنگاه که آدم (ع) را بدستور خداوند ،قبله قرار داده و در برابر او سجد کردند ، در باطنِ این قبله ( آدم ) ، نور ولایتِ علی (ع) را در صُلبِ او مشاهده و آنرا قبله گاه حقیقی خود قرار داند .

👈 حافظ علیه الرحمه چه خوب این معنی را به نظم آورده :

 مَلَک در سجده ی آدم ، زمین بوسِ تو نیّت کرد
 که در روی تو ، حُسنی دید ، بیش از حَدِّ انسانی

🔘سخن آخر آنکه :

 مُشکِل گُشای عالَم و آدم ،تویی علی
 شادی قلبِ حضرتِ خاتم ، تویی علی
 
کعبه به دورِ نامِ "علی" می کند طَواف
عَرشِ کریم و بِیتِ مُعَظَّم ، تویی علی

👈 برگرفته از دروسِ امام شناسی ، توسط سید رضا نوعی ( حکیم )

گروهی از مردم ،با نزدیک شدنِ ایامِ نوروز ، دغدغه ی خانه تکانیِ عید را داشته و زبانِ حالِ آنها این است :

عید آمد و ما خانه ی خود را نتکاندیم
گردی نَسِتُردیم و غُباری نَسِتاندیم

🔴اما گروهی دیگر ، تطهیر خانه ی دل را ، بر رُفت و روبِ خانه ی گِل ( اگر چه آن نیز لازم است )، مقدم داشته و زبانِ حالشان این است :
 

کی عید می رسد که تکانی دهم بخویش
هر گوشه از اتاقِ دلم ، تار بسته است

✔️این گروه ، همواره آیاتِ زیر را سرلوحه ی زندگی خویش قرار داده اند :

🔰( وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ )

 و لباس خويشتن را  پاك كن ( یعنی ظاهر و باطنت را از هر آلودگی ، تطهیر کن )

🔰( وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْ )

یعنی از هرگونه گناه و آلودگی به رذایل اخلاقی ، شرک خَفی و جَلی ( آشکار و پنهان ) و هر چه غیر خداست اجتناب نموده و  هجرت کن .

👈  زبانِ حالِ این منتظرانِ واقعی یوسفِ زهرا (عج) ، با امام و مُقتدایشان این است :   

عید است و دلم خانه ی ویرانه ، بیا
این خانه تکاندیم ز بیگانه ، بیا

یک سال در انتظارِ رویت بودم
یک روز به مهمانی این خانه بیا

   ********  
 

اسلام با سُنّت هائی که در جوامع بشری رواج داشته و هیچگونه تضادی با مبانی عقلی و فطری انسان ندارند ، موافق می باشد لیکن با خُرافه پرستی و نیز سنت گرائی که صرفاً منشاء آن تقلیدِ کورکورانه از گذشتگان می باشد ، مخالف است .

✔️برخی از سنت ها که اسلام با آنها مخالف نبوده بلکه نسبت به ترویج بیشتر آنها ، توصیه و ترغیب نموده به شرح زیر می باشد :

👈سنّتِ دید و بازدید و صِله ی رَحِم ، کمک های مادی و معنوی به ایتام و مستمندان ،تدبر در فصلِ پُرشکوهِ بهار (روز طبیعت ) و ...

✔️اما از سنت هائی که اسلام با آنها مخالف است ، بعنوان نمونه :

👈 ((چهارشنبه سوری ، فال گوشی ، آجلیلِ مُشکل گُشا  ، مَلاقِه زنی ، فالِ قهوه ،فالِ چای ، شوم دانستنِ صدای جُغد ،صبر هنگامِ عطسه زدن و ... )) می باشد .

🔴لازم بذکر است که معمولاً کسانیکه مبادرت به برپائی سنت های ناپسند فوق ، از جمله ( چهارشنبه سوری ) می نمایند ، هیچگونه توجیهِ منطقی و عقلانی برای کارِ خود نداشته و صرفاً به تعبیرِ قرآن کریم ، زبانِ حالشان در موردِ تقلیدِ کورکورانه ی خود ، این است که :

 🔰( بَلْ وَجَدْنَا ءَابَاءَنَا كَذَالِكَ یَفْعَلُونَ )

👈یعنی : چون پدرانِ ما این کار را می کردند ما نیز از آنها پیروی کرده و راهشان را ادامه می دهیم.

                      (سوره شُعَراء ، آیه 74 )

خلق را تقلیدشان برباد داد
ای دو صد لعنت بر این تقلید باد

😔جای تأسف و شگفتی است که امروزه بشر ، در عصرِ تمدن ، علم و عقلانیت ، ارزش های حقیقی ، عقلانی و انسانیِ خویش را در توده ای از خرافات ، گم نموده است :

 میانِ جهل و خرافات ، عقل گُم گشته
و این حکایتِ تلخی برای انسان هاست

  ********

خداوندا در این منزل ، برافروز از کَرَم نوری    
که تا گُم کرده ی خود را بیابد عقلِ انسانی

  *******  
 

🔴اگر عُمَر بجای علی (ع) بود عایشه را تکه تکه می کرد 🗡❣️

سوء تفاهم نشود ، این حرفِ شیعه نیست ، بلکه سخنِ دانشمندِ مشهورِ اهلِ سنت و بزرگترین شارحِ نهج البلاغه ، ابن ابی الحدید (معتزلیِ شافعی ) ،می باشد .
ابن ابی الحدید در شرح نامه ی معاویه به علی (ع) می نویسد :

برپا کنندگان جنگ جمل ، همگی اهل دوزخند ،بجز عایشه و طَلحه و زُبیر ؛البته در صورتیکه این سه نفر توبه کرده باشند و اگر توبه نکرده باشند ، حُکمِ این‌ها نیز بخاطر اصرارشان بر  بَغی ، دوزخ است ، آنچه بر سَرِ عایشه آمد ، نتیجه ی خطاى خودش بود . اگر عایشه ( طبق آیه ی 33 سوره احزاب که می فرماید : وَ قَرْنَ في‏ بُيُوتِکُنَّ ... ) در خانه ی خود مى ماند، هرگز میانِ مردمِ کوفه و اَعرابِ بادیه نشین ، خوار و زبون نمى شد و حال آنکه علیرغم این کارها ، علی (ع ) او را گرامى و محفوظ داشت و شأنِ او را رعایت فرمود .

⚡️آنگاه ابن ابی الحدید این سخنِ تأمّل برانگیز و مطابقِ واقع را از خود به یادگار می گذارد  : 👇

👈 اگر عایشه کارى را که نسبت به على (ع) انجام داد ، نسبت به عُمَر انجام داده بود و وحدتِ مسلمانان را علیه عُمَر برهم زده و آغازگر جنگی بود ( که بیش از 2500کشته برجا گذاشت ) ، عُمَر بدون تردید ، عایشه را به قتل می رساند و بدنش را با شمشیر پاره پاره می گرد🗡❣️ ، ولى على (ع) شخصی بردبار و بزرگوار بود .

📚(( شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد ج‏17 ، 254 )) (( تصویر بالا))

🔴 فرمایش آقا امیر المومنین (ع) در مورد عایشه در خطبه 156 نهج البلاغه ، شنیدنی و قابل تأمل است :👇

( وَ أَمَّا فُلَانَةُ فَأَدْرَكَهَا رَأْيُ النِّسَاءِ، وَ ضِغْنٌ غَلَا فِي صَدْرِهَا كَمِرْجَلِ الْقَيْنِ، وَ لَوْ دُعِيَتْ لِتَنَالَ مِنْ غَيْرِي مَا أَتَتْ إِلَيَّ لَمْ تَفْعَلْ؛ وَ لَهَا بَعْدُ حُرْمَتُهَا الْأُولَى وَ الْحِسَابُ عَلَى اللَّهِ تَعَالَى.)
ایشان می فرمایند :

اما بر فلان زن (عایشه )، انديشه ی زنانه غلبه يافت و كينه در سينه ی او جوشيدن گرفت ، همچون کوره ی آهنگران كه در آن فلزها را می گدازند. اگر او را فرا  مى خواندند كه آنچه با فتنه گری بر علیه من مرتکب شد ، همان را با ديگرى انجام دهد ، هرگز نمى پذيرفت

به هر حال، حرمتى كه در نخست داشت همچنان بر جاى است و در عین حال ، حسابِ گناه و فتنه گری او با خداست . 💥

📚( خطبه 156 نهج البلاغه )

نکات محوری در فرمایش امیرالمومنین عبارتند از :

هدف عایشه از جنگ ، چیزی جز کینه ی شخصی او نسبت به علی (ع) نبوده است ، اگر چه به ظاهر ،خون خواهی از عثمان را بهانه و شعار خود قرار داده بود .

کینه ی عایشه نسبت به علی (ع) به حدی است که علیرغم  آن همه گذشت و مهربانی ایشان ( که سخن ابن ابی الحدید ، یکی از شواهد آن است ) ، پس از رسیدن خبر شهادت امیرالمومنین (ع) به عایشه ، او از خوشحالی سجده ی شُکر بجای آورد و در روایت دیگر عصای خود را انداخته و شعری را که حاکی از خشنودی او بود ، زمزمه کرد .

همین عایشه ، که معاویه را بخاطر به قتل رساندن فجیع برادرش ( محمد بن ابی بکر ) و  نیز کُشتن ( حجربن عدی ) ، نفرین می کرد ، نهایتاً از در سازش با او درآمد بنحویکه یک مرتبه معاویه برای ایشان یکصد هزار دینار فرستاد و همچنین هجده هزار دینار قرض او را نیز پرداخت کرد .

📚(( مقاتل الطالبین ص 55  )) و (( طبقات الکبری ج 3 ص 38)) و (( الکامل فی التاریخ ابن اثیر ج 8 ص 136))و ((  حلیة الاولیاء 2/47 )) و (( سیر اعلام النبلاء 2/131)) .