پیام شیعه | Shia

(( آیا صدای جُغد یا عَطسه زدن ، شوم است ؟ ))

معنای تفأل و تَطَیُّر :

فال زدن اگر خیر باشد به آن «تَفَأّل» می‌گویند، و اگر شرّ باشد به آن «تَطَیُّر» مى‏‌گویند .

1- متأسفانه خرافاتی بین جامعه از دیرباز رایج می باشد ، مانند : بَد یُمن دانستنِ صداى جُغد و نشستن آن بر بام خانه و یا شوم بودنِ یک بار عطسه زدن ، در این موقع معمولا انجام کارهای خود را متوقف کرده و اصطلاحاً می گویند ( صبر آمده ) ، همچنین دیدنِ کلاغ ،هنگام خروج از منزل برای هر کاری و ازجمله مسافرت را نیز شوم دانستن که همه ی اینها فاقد توجیه منطقی و عقلانی بوده و از سوی اسلام نیز نهی شده است .

عطسه نه تنها شوم نیست بلکه برای سلامتی بدن مفید می باشد به تعبیر روایات وارده : عطسه زدن ، نشانه ی امان از (مرگ) تا سه روزمی باشد و مستحب است هنگام عطسه زدن (( اَلحَمدُلله )) گفته شود .

از پيامبر اكرم(ص) روایت شده : « الطّيرةُ شِركٌ ولكنّ اللهَ عزّوجلّ يُذهِبَهُ بِالتَّوَكُّل »

یعنی : فالِ بد زدن نوعى شِرك است و ليكن خداوند متعال آثارِ این بدگُمانی را با توكل از بين مى برد .

زيرا مفهومش اين است كه غير از خدا را در سرنوشتِ خودمان مؤثر و شريك دانسته ایم و اين نوعى شرك است.

اگردر هر موردی ، احساس نگرانی کردیم ، بر حسب روایت وارده باید بهتر است این دعا را بخوانیم :

«اِعتَصَمتُ بِکَ یا رَبِّ مِن شَرِّ مَا اَجِدُ فِى نَفسِى»

یعنی : پروردگارا از شَرِّ آنچه در دلِ خود احساس مى‏‌کنم به تو پناه مى‌‏برم .

2- در مقابل تَطَیُّر( فالِ بَد زدن) ، تَفَأّل می باشد که به معنی فالِ خوب زدن است . زیرا آن نشانه ی حُسنِ ظَنِّ به خدا و مایه ی امیدواری بوده و آثار مثبت روانی دارد.

از پیامبراکرم(ص) در این مورد روایت شده که فرمودند:  تَفَأّلوا بِالخَیرَ تَجِدُوهُ .

یعنی همواره فالِ نیک بزنید تا آثارِ مثبت آنرا بیابید .

3- اما تَفَأّلِ به دیوان حافظ ، از سوی علمای بزرگی مانند علامه ی طباطبائی و ... بدان عمل می شده و مرحوم صاحب جواهر نیز آنرا جایز دانسته است .

           ( جواهر الکلام ج 12 ص 171 )

بقول حافظ علیه الرحمه :

رُخِ تو در دلم آمد ، مُراد خواهم یافت

چرا که حالِ نِکو در قَفای فالِ نکوست

4- در دين اسلام از هرگونه پیشگوئی و طالع بینی مانند : ( آئینه بینی ، کف بینی ) و یا اشکال دیگر آن مثل ( فال قهوه ، فال چای ، حروف ابجد و ...) نیز نهی شده است .

5- سخن آخر اینکه :

براساس آموزه های اسلام و مکتب اهل بیت (ع) ، ما باید به این باور برسیم که این ما هستیم که سرنوشت خوب یا بد خود را با اعمال نیک یا ناپسندِ خویش ، تعیین می کنیم و شنیدن صدای جغد یا عطسه کردن و نیز گمانه زدن های ذهنیِ تِهِ فنجان قهوه ، هیچگاه سرانجام انسان و مقدراتش را رَقَم نخواهد زد . بلکه می بایست همواره در امور زندگی ، به لطف و عنایت خداوند متعال تکیه و توکل نمائیم و در نابسامانی ها نیز به او پناه ببریم .

گفتی: غزل بگو، چه بگویم؟ مَجال کو؟
شیرینِ من ، برای غَزَل شور و حال کو؟

پَر می زند دلم به هوای غزل ، ولی
گیرم هوایِ پَر زدنم هست ، بال کو؟

گیرم به فالِ نیک بگیرم بهار را
چشم و دلی برای تماشا و فال کو؟

تقویمِ چار فصلِ دلم را وَرَق زدم
آن برگهای سبِزِ سَرآغازِ سال کو؟

رفتیم و پُرسِشِ دلِ ما بی جواب ماند
حالِ سُؤال و حوصله ی قِیل و قال کو؟